અમદાવાદ, તા. 16 ડિસેમ્બર 2024 – કેન્દ્ર સરકારે સુધારેલી કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ યોજના (Revised Kisan Credit Card Scheme) અમલમાં મૂકી છે. આ યોજના ચલાવવામાં હેઠળ છે. તેનો હેતુ છે ખેડૂતોને સમયસર અને પૂરતી નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવી. કૃષિ ક્ષેત્રમાં પાક ઉત્પાદનથી લઈને પશુપાલન, માછીમારી અને બાગાયત જેવી સહાયક પ્રવૃત્તિઓ માટે એક જ વિન્ડો હેઠળ લોન અને સુવિધા આપવાનો આ યોજનાનો મુખ્ય હેતુ છે. સરકારના જણાવ્યા મુજબ, આ યોજનાથી ખેડૂતોના પાક ઉત્પાદન, પાક કાપ્યા પછીના ખર્ચ, માર્કેટિંગ લોન, ઘરગથ્થુ જરૂરિયાતો, ખેતી સાધનોની જાળવણી તેમજ કૃષિ સાથે જોડાયેલી રોકાણ જરૂરિયાતોને સહાય મળશે.
સરકારના જણાવ્યા મુજબ, આ યોજનાથી ખેડૂતોના પાક ઉત્પાદન, પાક કાપ્યા પછીના ખર્ચ, માર્કેટિંગ લોન, ઘરગથ્થુ જરૂરિયાતો, ખેતી સાધનોની જાળવણી તેમજ કૃષિ સાથે જોડાયેલી રોકાણ જરૂરિયાતોને સહાય મળશે.
પાત્રતા
યોજનામાં વ્યક્તિગત અથવા સંયુક્ત જમીન ધરાવતા ખેડૂત, ભાડે ખેડૂત, મૌખિક લીઝ પર ખેતી કરનાર, ભાગીદાર ખેડૂત, સ્વસહાય જૂથો (SHG) અને જોડાણ લાયબિલિટી ગ્રુપ (JLG) સામેલ છે. ઉપરાંત, પશુપાલન, ડેરી, કૂકડીઉદ્યોગ અને માછીમારી સાથે જોડાયેલા ખેડૂત પણ પાત્ર છે.
લોન મર્યાદા
સામાન્ય ખેડૂત માટે પાક મુજબ ટૂંકાવધિ લોનની મર્યાદા જિલ્લા સ્તરીય ટેકનિકલ સમિતિ નક્કી કરશે. પ્રથમ વર્ષે પાક ઉત્પાદન સાથે ઘરગથ્થુ ખર્ચ, ખેતી સાધનોની જાળવણી અને પાક વીમોનો સમાવેશ કરવામાં આવશે. દર વર્ષે મર્યાદામાં 10 ટકા વધારો થશે.
માર્જિનલ ખેડૂત માટે ₹10,000 થી ₹50,000 સુધીનું ફ્લેક્સી KCC ઉપલબ્ધ છે. પશુપાલન અને માછીમારી માટે જીલ્લા સમિતિ દ્વારા નક્કી કરાયેલ ખર્ચ આધારિત લોન મળશે, જેમાં ચારો, મજૂરી, વીજળી, ઇંધણ અને વીમાનો સમાવેશ થશે.
લોન વિતરણ સુવિધા
લોનની રકમ શાખા, ચેક, ATM / ડેબિટ કાર્ડ, બિઝનેસ કોરેસ્પોન્ડન્ટ, પોઇન્ટ ઓફ સેલ મશીન અથવા મોબાઇલ ટ્રાન્ઝેક્શન દ્વારા ઉપાડી શકાય છે. પશુપાલન અને માછીમારી માટે પરત ચુકવણી સમયગાળો ઉદ્યોગની આવક મુજબ નક્કી થશે.
આ પણ વાંચો : પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના ગુજરાત 2025: ગરીબોને પક્કા ઘર આપતી નવી દિશા
વ્યાજ દર અને પરત ચુકવણી સમય
વ્યાજ દર બેંકના બેઝ રેટ સાથે જોડાયેલ રહેશે. પાક લોન પાક કાપણી બાદ પરત ચુકવવાની રહેશે, જ્યારે રોકાણ લોન સામાન્ય રીતે 5 વર્ષમાં ચૂકવવાની રહેશે. જરૂર પડે તો સમયગાળો વધારી શકાય છે.
ખેડૂતો માટેના ફાયદા
યોજનાથી ખેડૂતોને દર પાક માટે નવી લોન અરજી કરવાની જરૂર નહીં રહે. પાક પછી જ પરત ચુકવણી કરવાની છૂટ મળશે. બીજ, ખાતર કેશમાં ખરીદીને ડિસ્કાઉન્ટ મેળવી શકાશે. ત્રણ વર્ષ સુધી ક્રેડિટ સુવિધા, ઓછું કાગળ કામ અને પાક નુકસાન થવા પર લોન કન્વર્ઝન અથવા રીશેડ્યુલમેન્ટની સુવિધા મળશે.
ગુજરાતના ખેડૂતો માટે લાભદાયી સુધારેલી કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ યોજના શરૂ
સરકારના જણાવ્યા મુજબ, આ ખેડૂત લોન યોજના ખેડૂતોના પાક વાવેતરથી લઈને કાપણી બાદના ખર્ચ, માર્કેટિંગ લોન, ઘરગથ્થુ જરૂરિયાતો અને ખેતી સાધનોની જાળવણી સુધીની તમામ જરૂરિયાતોને એક જ વિન્ડો હેઠળ પૂરી પાડશે.
કોણ પાત્ર છે?
કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ ગુજરાત અંતર્ગત પાત્ર લાભાર્થીઓમાં –
- જમીન ધરાવતા વ્યક્તિગત કે સંયુક્ત ખેડૂત
- ભાડે ખેતી કરનાર, મૌખિક લીઝ અને ભાગીદાર ખેડૂત
- સ્વસહાય જૂથો (SHG) અને જોડાણ લાયબિલિટી ગ્રુપ (JLG)
- પશુપાલન, ડેરી, કૂકડીઉદ્યોગ અને માછીમારી સાથે જોડાયેલા ખેડૂત
લોન મર્યાદા
- સામાન્ય ખેડૂત: પાક મુજબ ટૂંકાવધિ લોન જિલ્લા સ્તરીય ટેકનિકલ સમિતિ નક્કી કરશે. પ્રથમ વર્ષે પાક ખર્ચ, ઘરગથ્થુ જરૂરિયાતો, ખેતી સાધનોની જાળવણી અને પાક વીમાનો સમાવેશ થશે. દર વર્ષે મર્યાદામાં 10% વધારો થશે.
- માર્જિનલ ખેડૂત: ₹10,000 થી ₹50,000 સુધીનું ફ્લેક્સી KCC ઉપલબ્ધ.
- પશુપાલન અને માછીમારી: જીલ્લા સમિતિ દ્વારા નક્કી કરાયેલ ખર્ચ આધારિત લોન મળશે, જેમાં ચારો, મજૂરી, વીજળી, ઇંધણ વગેરેનો સમાવેશ થશે.
લોન વિતરણની સરળતા
- બેંક શાખા, ATM / ડેબિટ કાર્ડ
- બિઝનેસ કોરેસ્પોન્ડન્ટ, પોઇન્ટ ઓફ સેલ (POS) મશીન
- મોબાઇલ ટ્રાન્ઝેક્શન
- પશુપાલન અને માછીમારી માટે આવક મુજબ લવચીક ચુકવણી સમય
વ્યાજ દર અને ચુકવણી સમયગાળો
- બેંકના બેઝ રેટ સાથે જોડાયેલ વ્યાજ
- પાક લોન પાક કાપ્યા પછી ચૂકવવાની
- રોકાણ લોન સામાન્ય રીતે 5 વર્ષમાં ચૂકવવાની, જરૂરી હોય તો સમયગાળો વધારી શકાય
સુરક્ષા નિયમો
- ₹1 લાખ સુધી પાક હિપોથેકેશન પૂરતું
- ₹2 લાખથી વધુ (ટાઈ-અપ વિના) અથવા ₹3 લાખથી વધુ (ટાઈ-અપ સાથે) માટે કૉલેટરલ જરૂરી
ખેડૂતોને મળનારા મુખ્ય ફાયદા
- ખેડૂત લોન યોજના ગુજરાત હેઠળ દર પાક માટે નવી લોન અરજી કરવાની જરૂર નહીં
- પાક પછી જ પરત ચુકવણી
- કેશમાં બીજ-ખાતર ખરીદી પર ડિસ્કાઉન્ટ
- પાક નુકસાન થવા પર લોન કન્વર્ઝન અથવા રીશેડ્યુલમેન્ટ
- પાક વીમા સહિત સુરક્ષા
રૂપે કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ
યોજનામાં રૂપે આધારિત કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ ગુજરાત આપવામાં આવશે, જે બેંક ATM, POS મશીન અને મોબાઇલ ટ્રાન્ઝેક્શન માટે ઉપયોગી થશે.
કૃષિ મંત્રાલયના જણાવ્યા મુજબ, આ ખેડૂત લોન 2025 યોજનાથી ગુજરાત સહિત દેશભરના ખેડૂતોને સરળતાથી નાણાં, પાક વીમા અને લવચીક ચુકવણીની સુવિધા મળશે. ઓછું કાગળ કામ, ઝડપથી લોન મંજૂરી અને સ્થાનિક જરૂરિયાતોને અનુરૂપ મર્યાદા વધારાથી ખેડૂતોની આર્થિક સ્થિતિ મજબૂત થવાની આશા છે.
